«حلقه عشاق» به یاد رضا مافی | گزارشی از یک نمایشگاه نقاشی خط در مشهد
به مناسبت تولد استاد رضا مافی، نمایشگاه گروهی نقاشی‌خط با عنوان «حلقه عشاق» در نگارخانه سفید مشهد برگزار شد که در این نمایشگاه ۱۰ هنرمند برجسته آثار خود را در زمینه نقاشی‌خط به نمایش گذاشتند.
به گزارش شهرآرانیوز، نمایشگاه نقاشی‌خط «حلقه عشاق» فضایی است که هنر، تاریخ و نوآوری را در هم می‌آمیزد و یادبودی است شایسته برای رضا مافی، هنرمند پیشگام مشهدی. این رویداد که به مناسبت زادروز این چهره برجسته برگزار شده، میزبان آثاری است که از سبک‌های متنوع و دیدگاه‌های هنری گوناگون الهام گرفته‌اند.
در این نمایشگاه، ترکیبی زیبا از آثار پیشکسوتانی که پایه‌گذار نقاشی‌خط در ایران بوده‌اند، همچون مرحوم علی‌اصغر رضایی، در کنار کار‌های نوآورانه نسل جوان به نمایش گذاشته شده است. هر تابلو داستانی از پیوند میان گذشته و حال را روایت می‌کند؛ از خوشنویسی‌های کلاسیک گرفته تا ترکیبات خلاقانه‌ای که متریال‌های نوین را به خدمت گرفته‌اند.
روح نمایشگاه، حضور میراث هنری رضا مافی است؛ هنرمندی که خوشنویسی سنتی را با جسارت و خلاقیت وارد مسیری نو کرد و توانست با بهره‌گیری از موادی همچون ورق طلا و فرم‌های برجسته، زبانی جدید برای بیان هنری خلق کند.
این نمایشگاه نه‌تنها تجلیل از گذشته‌ای درخشان است، بلکه گامی برای آینده‌ای روشن‌تر در نقاشی‌خط به شمار می‌آید؛ فضایی برای الهام، یادگیری و گفتمان هنری. "حلقه عشاق" فرصتی است برای بازدیدکنندگان تا از نزدیک تنوع و زیبایی هنر نقاشی‌خط را لمس کنند و نقشی در حفظ و تداوم این میراث گران‌بها ایفا کنند. در ادامه گفتگوی ما با هنرمندان این نمایشگاه را می‌خوانید.
نمایشی از پیشکسوتان تا نسل جوان
سعید خادمی، دبیر اجرایی نمایشگاه نقاشی‌خط «حلقه عشاق»، به تشریح اهداف و دستاورد‌های این رویداد پرداخت. این نمایشگاه به مناسبت زادروز رضا مافی، هنرمند برجسته مشهدی، در مشهد برگزار شده است. خادمی با اشاره به گستره سنی هنرمندان شرکت‌کننده گفت: در این نمایشگاه آثاری از ۱۰ هنرمند به نمایش درآمده است؛ از پیشکسوتانی همچون مرحوم علی‌اصغر رضایی، که از پایه‌گذاران این هنر در مشهد بودند، تا هنرمندان جوان ۳۰ تا ۳۵ ساله. این تنوع سنی و سبکی، فرصتی برای مشاهده مسیر تحولی نقاشی‌خط در مشهد است.
نقش رضا مافی در تحول خوشنویسی معاصر
خادمی با تأکید بر اهمیت رضا مافی در تاریخ هنر معاصر ایران افزود: رضا مافی از پیشگامان خوشنویسی مدرن بود که با بهره‌گیری از متریال‌های متنوع، خوشنویسی سنتی را با ابزار‌ها و ترکیبات نوین پیوند داد. آثار او، از ورق طلا گرفته تا فرم‌های برجسته چوبی و لعاب‌دار، نشان‌دهنده نگاه خلاق و ساختارشکن او بود. مافی همچنین ارتباط نزدیکی با جنبش سقاخانه داشت و در کنار بزرگانی همچون پرویز تناولی و حسین زنده‌رودی، نقش بسزایی در شکل‌گیری این مکتب ایفا کرد.
وی درباره زندگی رضا مافی بیان کرد: رضا مافی که زاده مشهد بود، در نوجوانی به تهران مهاجرت کرد. دوران حضور او در تهران با شکل‌گیری جریان‌های هنری مدرن هم‌زمان بود و این فضا زمینه‌ای برای توسعه هنر او فراهم کرد. او همواره در نمایشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی حضور داشت و بسیاری از آثارش در گالری سیحون، یکی از مطرح‌ترین گالری‌های ایران، به نمایش درآمد.
خادمی درباره اهداف نمایشگاه گفت: این نمایشگاه، علاوه بر گرامیداشت رضا مافی، تلاش دارد هنرمندان و علاقه‌مندان را گرد هم آورد تا فضایی برای نقد و بررسی آثار هنری فراهم شود. نقد سازنده می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت هنر نقاشی‌خط در مشهد باشد. به همین دلیل، از هر هنرمند تنها یک اثر در نمایشگاه قرار داده شده تا فرصت بیشتری برای بررسی و تحلیل تخصصی آثار فراهم شود.
خادمی تأکید کرد: چنین رویداد‌هایی نه‌تنها یادبودی برای بزرگان هنر ایران است، بلکه فرصتی است برای نسل جوان تا با میراث هنری آشنا شوند و از تجربیات گذشتگان بهره ببرند. امیدواریم این نمایشگاه بتواند گامی مؤثر در راستای تقویت هنر نقاشی‌خط در مشهد باشد.
توصیه به جوانان و علاقه‌مندان نقاشی‌خط
محمدعلی فراستی، رئیس انجمن خوشنویسان مشهد، در حاشیه این نمایشگاه گفت: توصیه من به جوانان و نوجوانانی که علاقه‌مند به رشته خوشنویسی و نقاشی‌خط هستند، این است که باید به دنیای رنگ‌ها وارد شوند. در دنیای امروز، رنگ حرف اول را می‌زند و می‌تواند جذابیت بیشتری برای مخاطب ایجاد کند.
وی افزود: باید فضای گرافیکی، فضا‌های مثبت و منفی و نور را به جامعه القا کرد. این رویکرد باعث ایجاد انگیزه بیشتری در مخاطبان می‌شود. استفاده از رنگ در کنار چاشنی خوشنویسی، آثار نقاشی‌خط را زیباتر، بهتر و تأثیرگذارتر می‌کند.
رئیس انجمن خوشنویسان مشهد با اشاره به سبک آثار استاد رضا مافی بیان کرد: استاد رضا مافی در آثار خود گرافیک و خط نستعلیق، این هنر اصیل ایرانی، را به‌خوبی تلفیق کرده‌اند. این رویکرد می‌تواند الگویی برای جوانان باشد تا در این مسیر فعالیت کنند.
الهام از آثار استاد مافی در هنر نقاشی‌خط
رضا فردوسی، هنرمند مشهدی درباره تأثیر این استاد برجسته بر دنیای هنر گفت: در طول حرفه هنری‌ام، هرگز به‌طور مستقیم تحت تأثیر یک استاد خاص نبوده‌ام، اما نمی‌توانم انکار کنم که آثار رضا مافی تأثیرات زیادی بر مسیر هنر نقاشی‌خط گذاشت. او از پیشگامان این عرصه بود و توانست با نوآوری‌هایی که به کار برد، تغییرات زیادی را در این هنر به‌وجود آورد. یکی از ویژگی‌های خاص مافی این بود که علاوه بر خوشنویسی، از گرافیک نیز بهره برد و این دو را به‌طور هنرمندانه‌ای ترکیب کرد.
وی افزود:یکی از دلایل این‌که به‌طور مستقیم نمی‌توانم بگویم تحت تأثیر مافی یا دیگر استادان بوده‌ام، این است که من همیشه به تنوع در کارهایم پرداخته‌ام و هنر‌های مختلف را در کنار هم به‌کار برده‌ام. این تنوع در آثارم باعث شده که از هنر‌هایی همچون گرافیک، که خود در گذشته در تکامل هنر کتاب‌آرایی مؤثر بود، استفاده کنم.
این هنرمند مشهدی در مورد تأثیر مافی بر تحول هنر نقاشی‌خط و خوشنویسی بیان کرد: استاد مافی یکی از کسانی بود که توانست خطوط قدما، به‌ویژه میرزا غلامرضا اصفهانی، را به‌طور نوین بازخوانی کرده و سیاه‌مشق‌هایی خلق کند که بیشتر به آثار نقاشی نزدیک بودند. او در واقع زبانی جدید در نقاشی‌خط به‌وجود آورد که امروز بسیاری از هنرمندان از آن بهره‌برده‌اند.
فردوسی در ادامه بر اهمیت برگزاری یادبود‌هایی همچون نمایشگاه «حلقه عشاق» برای آشنایی نسل جوان با بزرگان هنر تأکید کرد: نسل جدید به دلیل سرعت بالای اطلاعات در فضای مجازی و دنیای مدرن امروز ممکن است از بسیاری از هنرمندان تاثیرگذار گذشته بی‌خبر باشند. برگزاری این نمایشگاه‌ها و یادبود‌ها کمک می‌کند تا نسل جوان بداند که هر دستاورد هنری حاصل سال‌ها تلاش و پشتکار است و باید قدر این میراث را بدانند.
در پایان، این هنرمند مشهدی پیام خود را به نسل آینده این‌گونه بیان کرد: ما در دنیای امروز با شتاب بالای اطلاعات روبه‌رو هستیم و این موجب می‌شود که هویت هنری و فرهنگی نسل‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد. اما برگزاری یادبود‌هایی مانند این نمایشگاه، نسل جوان را با گذشته آشنا کرده و به آنها می‌آموزد که هر چیز بزرگی که امروز می‌بینیم، ریشه در سوابق تاریخی و زحمات بزرگانی همچون استاد مافی دارد.
۳۰ سال فعالیت مستمر در عرصه هنر
امیرشجاع شجاعی‌پور، هنرمند برجسته مشهدی، در حاشیه نمایشگاه نقاشی‌خط «حلقه عشاق» با اشاره به سابقه ۳۰ ساله‌اش در هنر نقاشی‌خط تصریح کرد: تمام تمرکزم در این سال‌ها بر تولید اثر و آموزش بوده است. اولین نمایشگاهم را در سال ۱۳۸۱ با عنوان هاله اشراق در نگارخانه میرک برگزار کردم. تاکنون ۱۲ نمایشگاه انفرادی دیگر نیز در مشهد، تهران، شهرستان‌ها و حتی نمایشگاه‌های بین‌المللی داشته‌ام. امروز هم افتخار دارم در کنار اساتید برجسته در این نمایشگاه شرکت کنم.
شجاعی‌پور در خصوص تأثیر رضا مافی بر هنر نقاشی‌خط معاصر گفت: استاد مافی یکی از پیشگامان و ساختارشکنان عرصه خوشنویسی بودند. او خوشنویسی را از قالب‌های سنتی و محدود خارج کرد و نوآوری‌هایی خلق کرد که در زمان خود مورد انتقاد بسیاری از اساتید قرار گرفت. اما با گذشت زمان، آثار او بیشتر مورد توجه قرار گرفت و الهام‌بخش هنرمندان و کلکسیونر‌ها شد. مافی با جنبش سقاخانه همگام بود؛ جنبشی که اساتیدی همچون پرویز تناولی، مسعود عربشاهی، حسین زنده‌رودی و محمد احصایی در آن نقش مؤثری داشتند.
شجاعی‌پور با اشاره به وضعیت کنونی هنر نقاشی‌خط و استقبال گسترده جوانان از این حوزه افزود: یکی از نکاتی که باید هنرمندان نسل جدید در نظر بگیرند، این است که برای ورود به نقاشی‌خط، باید مبانی هنر‌های تجسمی، اصول رنگ‌شناسی و کاربرد خط در گرافیک را به‌خوبی بشناسند. اما مهم‌تر از همه، تسلط کامل بر خوشنویسی است. متأسفانه برخی از جوانان صرفاً با تکیه بر فرم‌های ساده وارد این عرصه می‌شوند و آثارشان عمق و اصالت خوشنویسی را ندارد.
این هنرمند مشهدی درباره ویژگی‌های خاص آثار استاد مافی گفت: آثار رضا مافی بر پایه خوشنویسی شکل گرفته‌اند. او با رهایی و رقص کلمات، ترکیباتی موزون و هنرمندانه خلق کرد. حتی ساده‌ترین آثار مینیمال او سرشار از عمق، هماهنگی و زیبایی هستند. این ترکیب‌بندی‌ها و توجه به جزئیات بود که آثار مافی را به آثاری ماندگار و تأثیرگذار تبدیل کرده است.
شجاعی‌پور در پایان توصیه‌ای به نسل جدید داشت و خاطرنشان کرد: اگر نسل جوان با دقت بیشتری به آثار بزرگان نگاه کنند، خواهند دید که نقاشی‌خط چیزی فراتر از چیدمان ساده خطوط است. این هنر تلفیقی از خوشنویسی و تجسمی است که باید با دقت، آموزش و تمرین مستمر به آن دست یافت.
لازم به ذکر است علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید از نمایشگاه «حلقه عشاق» تا جمعه نهم آذر ماه از ساعت ۱۷ تا ۱۹ به نگارخانه سفید مراجعه کنند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
